یادگرفتن و نیز یاد دادن علوم، به هر گروه سنی و در هر سطحی، از کودکان پیش دبستانی گرفته تا پژوهشگران مقطع دکترا، تنها جمع آوری و به خاطر سپردنِ مشتی داده های حفظی نیست. علم را باید فهمید، لمس کرد، آن  را در اطراف خود دید، به کار بست و در نهایت از این همه دانایی و توانایی لذت برد! از این رو، دغدغۀ بسیاری از دست‌اندرکاران امر آموزش و پرورش، این است که علم، در خورِ جایگاهش در مقاطع مختلف تحصیلی تدریس شود.
امروزه روش های سنتیِ آموزش و آزمون که تنها به حفظ کردن و به معلم پس دادنِ یک سری مطالبِ خسته کننده و غیر ملموس محدود می شدند، دیگر جواب گوی نیاز علمیِ عصرِ دانش و اطلاعات نیست. دانش آموزِ امروزی، باید مطالبی که در کتب درسی خود می آموزد را «بفهمد»، در ارتباط با چراییِ پدیده‌ها بتواند «استدلال» و«فرضیه‌سازی» کند، برای آزمودن صحت فرضیه های خود، باید بتواند به «طراحی آزمایش» بپردازد، داده هایی را که از دنیای بی کران علم به دست می آورد را «دسته‌بندی» و «تفسیر» کند و در نهایت برای این مطالب علمی «کاربردهایی» در زندگی روزمرّه بیابد.
یکی از هیجان انگیزترین و زیباترین شاخه های علوم، «علم زیست‌شناسی» است. زیست‌شناسی علم شناخت حیات است، سرشاراز نکات تحسین برانگیز و رمزآلود. امروزه در آموزش زیست شناسی نیز مانند آن‌چه شرح دادیم، هدف اصلی مدرسه و معلم و دانش‌آموز، باید تبدیل سیستم آموزشی سنتی، به سیستمی پویا و خلاق که بر پایۀ مشاهده و درک صحیح استوار است، باشد.
از این رو، در نگارش این مجموعه سعی کرده‌ایم محتوایی متنوع، جذاب و خلاق برای کتاب های زیست‌شناسی دورۀ اول متوسطه ارائه بدهیم. به همین منظور، با استفاده از آزمایش‌های متنوع و ساده، فعالیت های مفهومی، پیشنهادهای پژوهش و از همه مهم‌تر، انتخاب لحنی ساده، جذاب و دوستانه برای نگارش کتاب، سعی کرده‌ایم جنبۀ عمیق تری از موارد ذکر شده در کتاب های درسی را مطرح کنیم.